Empati

Geçenlerde dolmuş durağında bekliyorum.. Yani, İzmir’de öyle dolmuş durağı kavramı pek yok ama deynekcilerin durak haline getirdiği noktalar var..

Kıbrıs Şehitleri'nin oradaki dolmuş durağında bekliyorum.. Yalnızım.. Dolmuş çabuk geliyor zaten.. Ama buna rağmen 5 dakika olmuş ben oraya geleli..

Derken dolmuş geliyor.. Boş.. Seviniyorum çünkü arka koltukta sıkışmaktansa ön koltukta tek başıma oturmayı tercih ederim.. Ve o boş “ön koltuk” benim hakkım..

Dolmuş hemen önümde duruyor.. 

Sarışın, dünyanın kendi etrafında döndüğüne inandığını düşündüğüm 45 yaşlarında bir kadın adımlarını hızlandırarak geliyor ve ellerimiz aynı anda ön kapının koluna gidiyor.. Sesimde, “çok pardon ama ilk ben geldim, bekliyordum ve ön kolduk benim hakkım” tonlamasıyla kapının koluna daha sahiplenici bir hamle yaparak “afedersiniz” diyorum. Bence sesim hem nazik, hem de hakkımı yedirmeye niyetimin olmadığını gösterir bir tonda..

Kadın yüzüme bile bakmadan, nefret dolu bir tonlamayla, hatta “sen kim oluyorsun?” dercesine “arkaya geçer misiniz!” diye kükrüyor..

“Zaten acım var, sıçarım senin şarap çanağına, geç arkaya, bu koltuk benim hakkım” diyerek saçından tutup arkaya çekesim geliyor kadını.. Hem de öyle böyle değil.. Biri kavga çıkarsa da haklı haksız bir stres atsam sanki rahatlarmışım gibi bir haldeyim zaten…

Tek bir laf etmeden geçiyorum arka koltuğa ama sinirimden yanaklarımın kızardığına eminim.. Kadının tek bir laf daha etmesini bekliyorum.. Tek bir laf daha etse bütün hıncımı ondan çıkartabilirim.. Terbiyesizdi. En azından iki laf etmeye bile hakkım vardı ama sinir bozucu laf dalaşına halim yoktu.. Zaten o yüzden susmuştum..

Yolda kendimi sankinleştirmeye çalıştım.. “Belki de onun da bir derdi vardır” diye düşünmeye çalıştım.. Belki onun da benim kadar büyük bir derdi vardır ama o daha memnuniyetsiz bir insan olduğu için bu şekilde davranıyordur..

Ne olduğunu bilmeden empati kurmak..

“Belki de…” diyerek kendini karşısındakinin yerine koyabilmek..

Biliyorum.. Muhtemelen yanlış gelişmiş karakteri ve süper ötesi egosu yüzünden bu şekilde davrandı bana.. İnsan yerine bile koymadı.. Yüzme bakmadan yaptı yapacağını..  Ama belki de çok çok büyük bir derdi vardı.. 

Boş verdim..

.

.

Bugün kuaföre gittim.. Yıllardır kızıl olan saçlarım artık kahverengi, önünün uçlarında da çok az bir sarılık var.. Canım değişiklik istediğinden değil, artık kendi bakımım için pek vakit harcayasım gelmediğinden..

Kuaförde orta yaşı baya geçmiş, fazlaca bakımlı, iyi niyetli ama haddini bilemeyengillerden bir bayan..

Hep var zaten onlardan.. O yüzden de kuaförde vakit geçiresim pek yok artık..

-İyi yanmamış senin saçların bugüne kadar.

-Bence güzel saçın, boyatma, birden çok yıpranabilir.

-Önlerini kızıl bırak bence.

-Senin saçların zaten kısa, neresine sarı attıracaksın? Olmaz ki.

Hepsine de gülümseyerek cevap verdim.. “Ferit bilir ne yapacağını.” Dedim.. 

Ferit kuaförüm.. Zamanla arkadaşım gibi oldu.. Oradaki diğer herkes gibi..

“Ay ben de görmek istiyorum” diyerek gitmedi kadın saçları bitmiş olmasına rağmen.. Hem haddini bilmez hem meraklıgillerden..

Ferit eline fön makinesiyle fırçayı aldı, “aman Ferit, fön çekmeyeceksin di mi?” diye sordum.. “Yok ya, bayan görsün de gitsin" diye fısıldadı..

“Ayy güzel oldu canım.. Güle güle kullan” dedi kadın..

“Çok teşekkür ederim, size de sıhhatler olsun” dedim artık gider umuduyla..

“Mutsuz kadınlar çok oynarmış saçlarıyla” dedi susmayı beceremeyengillerden olan bayan..

“Hıhı evet” dedim içten gülümsemeye zorlayarak kendimi..

“Hayatım güzelliğine bak, gençliğineee bakkk.. Hayatın güzel yanlarını görmeye çalış.” dedi sanki o ana kadar somurtuyormuşum gibi..

“Benim bir buçuk yaşındaki kızım ölmüş, kusura bakmayın ama göremeyeceğim şu an hayatın güzel yanlarını” dedim aslında görebiliyor olmama rağmen.

Dedim, gider sandım.. Belki bir özür diler, baş sağlığı diler de, yaptığı patavatsızlıkları fark edip uzatmadan gider, bu da ona genç bir annenin verdiği ufak bir ders olarak kalır diye umdum..

Gitmedi..

“Ayyy canım benim… Neden?!!” diye uzattı.. Uzatması yetmedi devam etti..

“Olsun bak gençsin, yine yaparsın!”

Ah be teyzecim be.. Gelmişsin 70 yaşına, hiç mi böyle bir durumda ne dememen gerektiğini öğrenememişsin? Susmak acı paylaşmanın en güzel hallerinden biri değil midir bazen?

Sanki çeyizimden kalma yemek takımımın bir parçası kırılmış da yenisi alabilirmişim gibi söylemeseydin keşke..

Ben bilmiyor muyum genç olduğumu? Ben bilmiyor muyum çocuk doğurabileceğimi?

Biliyorum, iyi niyetliydin ama "yine yaparsın" demek yerine, "belki bir çocuğun daha olur, size iyi gelir, teselli olursunuz" da diyebilirdin..

Sanki benim derdim “çocuk sahibi” olmak! 

Benim kızım gitti kızım! Bir buçuk yaşındaki, güzeller güzeli, sarılan, öpen, yemeğini bile kendi yemeye başlamış, baba diyen, mama diyen, hatta çişini bile söylemeye başlamış kızımdan bahsediyorum..

.

O konuştu konuştu gitti.. Densizlik ettiğini fark etmedi..

Muhabbet etmeye pek hevesli olmadığımı hissedemedi. Uzatmaması gerektiğini bilemedi.. Hayat dersi vermek istedi ama veremediğini, genç birisinin de dersini almış olabileceğinden ders veremeyeceğini bile fark edemedi.. Çok iyi niyetliydi.. Ama yeterli değildi.. Yaptığı tek şey yara deşmek oldu.. Onu bile göremedi..

Karşındakinin yaşadıklarının ne olduğunu bilmeden, hatta bir şey yaşamış olup olmadığını bile bilmeden “ya yaşamışsa” diyerek empati kurabilmek çok önemli.. 

Hoş görmek.. 

Karşındakini hoş görmek de çok önemli, boş verebilmek de.. İç çekip geçebilmek de..

Bazen empati yapıp susmak lazım, bazen de yabancılarla yaptığın ufak sohbetleri fazla uzatmamak..

Her şeyin fazlası zarar..

Muhabbetin bile..

O yüzden saçlarım artık kahverengi.. 

Şimdi biraz sessizlik.. En azından ben tekrar isteyene kadar..